Klooster Bethlehem



Het enige wat er nog aan herinnert zijn de borden aan de palen en die staan dan ook aan de Kloosterweg.
Achter de plek waar vroeger het Klooster stond is het park Zeeland Village" aangelegd, heel lelijk en volop "witte schimmel", ofwel horizonvervuiling. Eigenlijk had er vanaf het begin een mooie groene beplanting rond gemoeten. Nu wordt er gewerkt aan het "Kreekplan". Maar dat kan allemaal niet zomaar natuurlijk, want stel je voor dat er nog een paar leuke botjes, bordjes of kopjes in de grond zitten....... Het Klooster

Bij de uitnodiging voor de jaarvergadering hebben wij u reeds gemeld dat op het perceel waar het Kreekplan aan de zuid-oost zijde van ons park gerealiseerd zal worden , een archeologisch vooronderzoek zal plaats vinden .De uitkomst van dat onderzoek zal aangeven of het terrein een “hoge archeologische waarde “ heeft of de status heeft van “archeologische waarde “. In die gevallen mag het Kreekplan niet zonder meer uitgevoerd worden .

We wachten het onderzoek met spanning af want het stuk land heeft een bewogen geschiede- nis achter de rug , die inmiddels wetenschappelijk is vastgesteld .

Omstreeks 1200 kunnen op de Zeeuwse eilanden bedijkte stukken land aangetroffen worden . Aanvankelijk bedreef men er veeteelt , vooral schapen die op de schorren graasden . Na de uitvinding van het haam , een met leer overtrokken halsband waar de ossen mee bespannen konden worden , werd het mogelijk de ploegen door de zware Zeeuwse klei te trekken .Grote korenschuren ( grangiae) uit die tijd tonen aan dat de akkerbouw ,vooral ook door de inzet van monniken , steeds belangrijker werd . Dergelijke korenschuren groeiden vaak uit tot kloosters . Op de plaats waar nu de boerderij van de heer P.C.de Vrieze staat , bevond zich ook zoÂ’n grangiae , dat uitgegroeid is tot het klooster Bethlehem .Volgens de voorlaatste bewoner van de boerderij was de muur van het klooster 1 meter dik .

Voor het eerst treffen we een schriftelijk bericht over het klooster Bethlehem aan in het jaar 1156 . Omstreeks 1180 deed de abdij van Echternach deze grond over aan de abdij Ter Doest bij Lissevelde ( Vlaanderen ) .

Vervolgens werd er een vrouwenklooster gesticht . De zusters van Bethlehem werden Bernadinnen genoemd ( naar Bernard van Clairveaux) .In de vijftiende eeuw werd het klooster getroffen door veel rampen : gevechtshandelingen , koude winters ( 1460 en 1465 ) , droge zomers ( 1471 en 1473 ).

In 1572 veroverden de geuzen het klooster en toen de bewoners de brandschatting niet konden betalen , werden de gebouwen in brand gestoken . De bezittingen kwamen onder beheer van het Kantoor der Geestelijke goederen in Zeeland . Later werden de bezittingen verkocht en van de opbrengst is de voormalige kerk van Elkerzee vernieuwd . De luidklok ( uit 1456 ) uit het klooster Bethlehem werd in de toren van Elkerzee gehangen . De klok heeft als opschrift : Maria is mijne naeme, mijn geluit is Jesu bequame .In de oorlog werd de klok afgevoerd , maar de schipper liet het schip zinken , zodat de klok later weer in de toren gehangen kon worden . Na de Ramp van 1953 hing men de klok in de toren van Scharendijke .

Dagelijks horen we dus nog steeds de oude kloosterklok .

Op een oude kaart zien we aan de west-en noordzijde van het klooster een “bosch’aange- geven .Aan de westzijde was een gracht . Vlak bij het klooster , richting Grevelingenhof , was het voormalige kerkhof .Op de plaats waar nu de Grevelingenhof ligt ,was vroeger een plantersveld waarop meekrap werd verbouwd .De huizen aan rand van de Veermanshof en de Noordzeelaan staan op de plek waar in vroeger dagen een “koornland”was .Aan de zuidzijde van de Kloosterweg was “Bosch en manteling”.Een manteling is een begroeid gedeelte dat als windscherm dient . De voorstellen voor het Kreekplan vormen ook een soort manteling , hoewel het nu geen wind-,maar een zichtscherm wordt .
Ria Maandag 06 November 2006 at 11:41 pm | | Standaard

zes reacties

aargh

Kon best wel eens wezen, dat daar nog interessante dingen worden gevonden.
Wat een geweldige actie trouwens van die schipper, ik hoop dat de klok af en toe nog voor hem luidt!

aargh, (E-mail ) (URL) - 07-11-’06 12:02
Brillie

Ze veranderen niet alleen de natuur, maar ook de cultuur.

Brillie, (URL) - 07-11-’06 12:09
ria

@Aargh: Ik heb geen idee wie die schipper geweest is, dat moet toch eigenlijk nog wel bekend zijn. Het is zelfs mogelijk dat hij nog leeft.
Van mij mogen ze die intressante voorwerpen vinden bij de aanleg van het “zichtscherm” ;-)

ria, (E-mail ) (URL) - 07-11-’06 12:45
Redstar

Ik dacht wat Brillie al zei… Neemt niet weg dat er misschien zeer cultuurwaardevolle spulletjes gevonden worden…

Redstar, (E-mail ) (URL) - 07-11-’06 13:49
Indigo

Het is natuurlijk geweldig als er nog oude voorwerpen worden gevonden, maar waarom men van nieuwe gebouwen altijd van die blote billen gezichten moet maken, snap ik ook niet!

Indigo, (URL) - 07-11-’06 18:13
Therese

Nou, spannend wat het gaat worden. Ik vind die schipper ook fantastisch, die van die klok.

Therese, (E-mail ) (URL) - 07-11-’06 19:30
(optioneel veld)
(optioneel veld)

Persoonlijke info onthouden?
Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of e-mailadres in te typen.